به گزارش روابط عمومي دفتر طنز حوزه هنري، ???اُمين نشست دگرخند با موضوع بررسي طنز در کتاب «نامههاي عاشقانه» با حضور دکتر سيد عبدالحميد ضيايي، دکتر اسماعيل اميني، افسانه غياثوند و عبدالعلي اثنيعشري (نويسنده کتاب) برگزار شد.
اسماعيل اميني در اين برنامه گفت: «نامههاي عاشقانه» عنوان يادداشتهاي کوتاهي است که حاصل نگاهي نافذ به زندگي، کار، عشقورزي و سرنوشتِ انساني است که در محلههاي قديمي تهران، از شصت يا هفتاد سال پيش تا همين سالهاي دور و نزديک زندگي ميکند.
اين سطرها انگار زمان را قاب گرفته و به ديوار ابديت آويخته است. نوشته تاريخي نيست که به زندگي آدمهاي سرشناس و اتفاقات پر سر و صدا بپردازد. نامه عاشقانه نوجواناني است که اولين تجربههاي عاشقانه خود را روي کاغذ آوردهاند.
اميني ادامه داد: اين است که زندگي، کار، عشق، مذهب و روابط اجتماعي در اين نامهها به رنگ دانستهها، خواندهها و آموختههاي تکراري ما نيست. بيرنگ بيرنگ است. بيرنگ و بينقاب است. اين نامهها با آنکه صميمي و صادقانه است اما رويايي و کمالگرا نيست. رگههايي از دروغهاي شيرين و رنديها و نيرنگهاي کودکانه نيز دارد. همچنان که در کنار عشقِ معصومانه نوجواني، اشاراتي لذتجويانه و شيطنتآميز نيز در لابهلاي سطرها ديده ميشود.
قسمتي از نامههاي عاشقانه، گويا بيانگرِ«قسمت» است؛ يعني سرنوشت نسلي که تمام آنچه به سرش ميآيد، حاصل انديشه رفتار و انتخاب خودش نيست و بيش از هر چيز، برآِيند ميراث گذشتگان و جبرِ تحميلي زمانه است. اما در عين حال «نامه عاشقانه» است، گويا اين نوجوانان به نيروي عشق، عزم آن دارند که نامه سرنوشتشان را خودشان بنويسند و بيش از هر چيز، عاشقانه بنويسند.
اميني در مورد عشق موجود در اين کتاب گفت: عشقي که در اين نامهها وجود دارد، عشق رمانتيک و اساطيري و عرفاني و دراماتيک نيست. نه معشوق، پَري افسانهاي است و نه عاشق، شاهزادهاي با اسب سفيد و نه عرصه عشقبازي، باغهاي گل و سراهاي مجلل و يا حتي صحراهاي ليلي و مجنوني است.
وي افزود: عاشق، نوجواني است که ناگزير کار ميکند، شاگرد مغازه پارچهفروشي و کارگر نانوايي است و گاهي از برادران معشوق کتک ميخورد. همچنين معشوق، هر دختر بچهاي است که نظر اين نوجوان عاشقپيشه را جلب ميکند. گاهي دو خواهر و گاهي تمام دختربچههاي محل، مخاطبان نامههاي عاشقانه نوجوان اين کتاب است. اما اين نوجوانِ عاشق، صادقانه مينويسد و از دروغهاي شيرينِ عاشقانه در نامهاش نشاني نيست. حرفهايي از قبيل «تنها عشقِ من، بي تو هرگز، تمام دنياي من تويي» در اين کتاب وجود دارد.
به جاي اين دروغهاي رنگين و کاخهاي فريبنده پوشالي، عاشق نوجوان از کار و زندگي و سفر حرف ميزند. در ميان اين نامههاي عاشقانه حتي از زيبايي معشوق نيز حرفي به ميان نميآيد. اما به جاي رمانتيسم دروغين، نشانههايي از رنجِ زندگي و ستم مضاعفي که بر زنان تحميل شده است، در ميان سطرها و کلمات اين نامهها ديده ميشود بيآنکه به شعارهاي نامانوس فمنيستي بدل شود. بيآنکه به آرمانگرايي تخيلي منجر شود. آرزوي رهايي از تنگناي سنتهاي رنجآور و آداب و عادات اجتماع?ِ ناعادلانه، در سطرهاي معصومانه عاشق نوجوان، به شکلي باورپذير و تاثيرگذار بيان ميشود.
اميني در پايان گفت: «قسمتهايي از نامههاي عاشقانه» با آنکه نگاهي است از نزديک به زندگي و عشق و انسان و اجتماع، اما دچار نزديکبيني نيست. هوشمندي، رندي، طنز، حکمت و ژرفنگري با سطرهاي اين نامههاي ساده درآميخته است و خواننده را به تماشاي زندگي انسانها دعوت ميکند. انسانهايي که در کتابهاي تاريخي، در نشريات و روزنامهها، در سينما و تلويزيون و در هيچ جاي مهم ديگري، با آنکه خيلي واقعي هستند جايي ندارند چون خيلي مهم نيستند.
ضيايي: صداقت کودکانه و رندانه در اين کتاب موج ميزند
سيد عبدالحميد ضيايي نيز با حضور در اين نشست در مورد نويسنده اثر و کتاب «قسمتهايي نامههاي عاشقانه» گفت: طنز اثنيعشري طنز سالم و قابل اعتنايي است. چرا که معناي عملي به زندگي ميبخشد و اين کار هنر بزرگي است که ايشان به کار گرفته است.
قصد هنر زيباتر کردن هستي است و زدودن دنيا از پلشتيها که اثنيعشري نيز در اين کتاب در همين راستا حرکت کردهاست.
همچنين صداقت کودکانه و رندانهاي در اين کتاب وجود دارد که به دريادلي نويسنده مربوط ميشود. چرا که همزمان توانسته به تعداد زيادي محبوب بينديشد و براي ايشان نامه بنويسد. از طرفي هم نويسنده با توجه به سني که دارد توانسته در دنياي کودکانه سِير کند. از سوي ديگر لحظات عاشقانه در اين کتاب هنرمندانه نوشته شده است. همچنين جزئي نگري در اين کتاب بسيار خوب انجام شده است. آنچنان که به نظر ميرسد يک دختر تيزبين اين مطالب را نوشته است.
ضيايي در پايان گفت: استاد اثنيعشري انتشارات خوبي براي زيبايي است. چرا که با واژههاي به کار برده در اين کتاب عشق را بروز و رواج داده است.
غياثوند: اثنيعشري تسلط خوبي روي طنز دارد
افسانه غياثوند با حضور در اين برنامه طي جملاتي کوتاه ضمن تبريک به عبدالعلي اثنيعشري گفت: قلم نويسنده اين کتاب نشان دهنده تسلط وي بر شيوههاي نوشتاري طنز فارسي است. هنگام مطالعه اين کتاب با نثر شيوا و روان آن مواجه ميشويم.
حُسني که اين کتاب دارد به نويسنده اثر مربوط ميشوند که با همان اخلاق روستايي خود کاملا صادقانه به بيان مطالب خود پرداخته است.
کتاب «قسمتهايي از نامههاي عاشقانه» طنز رندانهاي دارد. اما بهتر است نامههاي نوشته شده در اين کتاب دنبالهدار نشوند و همينجا پايان يابد. چرا که در غير اينصورت تاثيرگذاري و جذابيت نامهها کمتر خواهد شد.
غياثوند در ادامه گفت: نويسنده تاثير زيادي از نوشتههاي نويسندگان مطرح داستاننويسي طنز کشور گرفته است. به اين ترتيب توانسته از آنها به خوبي بهره برده و نثر دلنشين را براي مخاطب ايجاد کند.