نورمن ویزدوم؛ کمدینی که در سراسر جهان طرفدار داشت
نورمن ویزدوم؛ کمدینی که در سراسر جهان طرفدار داشت
نویسنده: الهه ایزدی
یکی از کمدینهای محبوب انگلیسی نورمن جوزف ویزدوم است که به دلیل یک عمر فعالیت موثر و حضورش در عرصههای مختلف هنری، در سال ۲۰۰۰ میلادی، لقب سِر را از ملکه انگلیس دریافت کرد و به مقام شوالیه رسید.
ملکه مرحومه مغفوره در مورد او گفته که فیلمهایش به صنعت سینمای انگلیس کمک زیادی کرده است.
نورمن و کودکی
نورمن در لندن متولد شد و یک برادر بزرگتر داشت. پدر و مادرش اختلافات زیادی داشتند و زمانی که او ۹ ساله بود، مادرش خانه را ترک کرد.
بهخاطر شغل پدرش که راننده کامیون بود به شهرهای مختلف سفر کرد. سختیهای سفرهای طولانی برایش غیرقابل تحمل بود و در یازده سالگی فرار کرد.
همزمان با تحصیل کار میکرد؛ از ظرفشویی گرفته تا روزنامهفروشی؛ اما نتوانست هزینه تحصیلش را تامین کند و ترک تحصیل کرد.
نورمن و ارتش
در جنگ جهانی دوم در یک پناهگاه زیرزمینی مامور برقراری تماس با وینستون چرچیل بود. بعد در ارتش انگلیس استخدام شد و به هند رفت.
آنجا متوجه شد که روحیهاش با محیط خشک و مقرراتی ارتش سازگار نیست و کار هنری و خنداندن مردم را دوست دارد، بنابراین از ارتش خارج شد و زمانی که اولین کار تلویزیونیاش را بهنام «قرار ملاقات با یک آدم رویایی» آغاز کرد، سیودو ساله بود.
تجربه اول او با استقبال خوب تماشاگران روبهرو شد. بعدها توانست وارد سینما شود و در مدت کوتاهی بدرخشد.
نورمن تصمیم گرفت لباسی یکسان برای نقشهایش انتخاب کند، بنابراین در همه کارهایش با یکدست کتوشلوار گشاد و کلاه پارچهای بازی کرد که ظاهری شلخته به او میداد.
نورمن و شهرت جهانی
بازی در فیلم «جنجال در فروشگاه» او را به شهرت جهانی رساند و برنده جایزه بفتای بهترین بازیگر شد.
او نقش آدمهای ساده، صادق، بیچاره و بیپناه را در کمدیهای موزیکال و اسلپاستیک خوب بازی میکرد. هم طنز کلامی داشت و هم فیزیکی و در سراسر جهان هوادار داشت.
نورمن در ایران
نورمن ویزدوم در ایران طرفداران زیادی داشت و بیشتر فیلمهای او در ایران اکران شده بودند.
دوبلور نقشهای او آقای محمدعلی زرندی بود که بهخوبی طنز کار او را منتقل میکرد. نورمن در سال ۱۹۶۱ میلادی به ایران سفر کرد و در صداوسیما هم مصاحبهای انجام داد.
از فیلمهای او میتوان به نورمن در فضا، شیرفروش، جاده صافکن، سر بزنگاه، آدم ناجور، یک گردش خوب، بهدنبال یک ستاره، شیشه پاککن و مرد روز، دردسر فروشگاه و مرد ساندویچی اشاره کرد که به فارسی دوبله شدهاند.
نورمن و چاپلین
چارلی چاپلین در مورد نورمن از کلمه نابغه استفاده کرده و گفته اگر کسی بخواهد جانشین من شود، حتما نورمن ویزدوم خواهد بود. چاپلین به او لقب «دلقک محبوب من» داده بود.
نورمن و کنارهگیری هنری
او نزدیک به نیم قرن کار کرد و در ۹۰ سالگی فعالیت هنری را کنار گذاشت. بااینحال دو سال بعد، یعنی در ۹۲ سالگی، در فیلم کوتاه کمدی «اکسپرسو» بازی کرد که مدتزمانش ده دقیقه بود و در سال ۲۰۰۷ ساخته شد. این فیلم همان سال در فستیوال فیلم کن نمایش داده شد و مورد توجه قرار گرفت.
او علاوهبر بازیگری، ۹ فیلمنامه نوشت و در فیلمها آواز میخواند. مدتی هم خوانندگی کرد و در سال ۱۹۷۶ در یک برنامه، ترانه «بهخاطر این که احمقم به من نخند» را اجرا کرد.
نورمن و پایان زندگی
او در سالهای آخر عمر بارها دچار سکته مغزی شد که توانش را بهشدت کاهش داد و به ناچار به خانه سالمندان منتقل شد و سرانجام در ۹۵ سالگی درگذشت.
پایان
برای مطالعه معرفی سایر طنزپردازان ایران و جهان اینجا کلیک کنید.