صد و هفتاد و یکمین برنامه دگرخند برگزار شد
صد و هفتاد و یکمین برنامه دگرخند با موضوع «طنزهای خوب برای بچه‌های خوب» توسط دفتر طنز حوزه هنری برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دفتر طنز به نقل از حوزه هنری، این نشست با حضور و سخنرانی گیتی خامنه، داوود امیریان، هادی خورشاهیان و حبیب یوسف‌زاده و با اجرای مهدی فرج‌الهی عصر روز گذشته ۱۸ تیرماه در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد.
گیتی خامنه به عنوان نخستین سخنران و مهمان ویژه این برنامه از دگرخند دفتر طنز حوزه هنری با بیان بخشی از خاطرات اجرای برنامه کودک در سال‌های فعالیت خود در جعبه جادویی گفت: «طنز می‌تواند زندگی کودکان و نوجوانان را دگرگون کند به شرطی که اهالی ادبیات کودک و نوجوان ما بتوانند با صبوری و آثارشان به این گروه سنی یاد دهند که با واقعیت‌های زندگی کنار بیایند و به تفاوت دیدگاه‌های یکدیگر احترام بگذارند و با خنده و شادی به رویدادهای گوناگون زندگی بیاندیشند و نگاه کنند.»
خامنه ادامه داد: «کودکان و نوجوانان با مطالعه یا شنیدن آثار طنز ویژه خود با خلاقیت و نبوغ نویسندگان آن یاد می‌گیرند برابر رویدادهای گوناگون زندگی منعطف باشند و با شادکامی دشوارترین لحظات عمر خود را با موفقت پشت سر بگذارند.
نتایج ادبیات طنز برای کودکان و نوجوانان در آینده کشور تاثیر بسیاری می‌گذارد چرا که نقش موثری در آرامش روحی و روانی آنها می‌گذارد.»
داوود امیریان در ادامه این برنامه در مورد ادبیات کودک و نوجوان گفت: «ادبیات فارسی ما پیش از انقلاب در حوزه کودک و نوجوان مطلب قابل ارائه‌ای ندارد همچنین در زمینه طنز کودک و نوجوان هیچ اثر مورد توجهی در دست ندارد.
تنها منوچهر احترامی آن شعر معروف «حسنی نگو بلا بگو» را گفته است و محمود کیانوش هم یک قصه‌ای در این موضوع دارد.»
امیریان افزود: «احترامی زبان کودک را می‌دانست و همین امر موجب شد تا آن شعر معروفش چندین بار چاپ و منتشر شود و در دهان همه کودکان ایران بچرخد و ماندگار شود.
بعدها نویسندگان و شاعران ادبیات کودک که امروز هم فعال هستند از همین زبان کودک منوچهر احترامی استفاده کردند و آثاری را برای کودک و نوجوان خلق کردند و به موفقیت‌هایی هم دست یافتند.»
وی با بیان اینکه طنز مقبولیت خوبی در ادبیات فارسی دارد، گفت: «ادبیات طنز ما در حوزه کودک و نوجوان وضعیت بهتری نسبت به طنز در ادبیات بزرگسال دارد چرا که مطرح‌ترین اثر ادبیات فارسی طنز در محدوده سنی بزرگسال ما به «دایی جان ناپلئون» مربوط می‌شود.
البته در این سال‌ها مهرداد صدقی با مجموعه آب نبات و حبیب احمدزاده و چند نویسنده دیگر نیز در زمینه طنز ورود کردند اما همچنان وضعیت طنز در ادبیات کودک و نوجوان بهتر از بزرگسال است.»
امیریان با یادی از هوشنگ مرادی کرمانی و قصه‌های مجید گفت: «آثار ایشان نیز در زمینه ادبیات کودک و نوجوان بسیار ماندگار، جذاب و دلنشین است که از دیگر آثار مهم ما در این حوزه است.»
وی در ادامه چند کتاب در ادبیات کودک و نوجوان معرفی کرد و گفت: «کتاب «خانواده من و بقیه حیوانات» یکی از آثار جذاب ادبیات کودک و نوجوان است که می‌تواند مورد استفاده این گروه سنی قرار گیرد. همچنین مجموعه «دون کامینو» و «شوایک» از دیگر آثار خوب ترجمه شده ادبیات کودک و نوجوان است.»
امیریان در پایان گفت: «نسل تازه ای از نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان در راه است که نوید روزهای پر فروغی را به شرط صبوری و پرهیز از شتابزدگی برای ادبیات فارسی ما می‌دهد.»
هادی خورشاهیان نیز در این نشست با بیان اینکه طنز عرصه سختی برای کار کردن و تولید آثار ادبی است، گفت: «توقع عموم از ادبیات طنز این است که همانند جوک، خنده‌های انفجاری بهمراه داشته باشد این در حالی است که چنین خواسته ای برآورده نمی‌شود.»
خورشاهیان ادامه داد: «یکی از مهمترین نکاتی که نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان باید مورد توجه قرار دهند بروز بودن با دنیای کودکان و نوجوانان است چرا که اگر ما روایت و قصه طنز خود را در دنیای دهه شصت و آنچه تنها قابل فهم مردم آن زمان باشد تعریف کنیم درک نخواهد شد.
از طرفی هم برخی‌ها از آنجایی که در نوشتن طنز ناتوان و نا موفق بوده‌اند رو به شوخی های جنسی می‌آورند که آن نیز مناسب ادبیات ما به خصوص کودک و نوجوان نیست.»
وی در ادامه با اشاره به آثار داوود امیریان در ادبیات کودک و نوجوان گفت: «امیریان طی این سال‌ها بسیار برای ادبیات کودک و نوجوان زحمت کشید و نتایج خوبی را هم برای خود و برای ادبیات فارسی در حوزه کودک و نوجوان کسب کرد.»
خورشاهیان با تاکید بر اهمیت نوشتن و نقش آن در عموم مردمی جامعه گفت: «توانایی نوشتن در همه ما وجود دارد و هیچ ارتباطی با استعداد ندارد پس همه باید این کار را برای خود انجام دهند.
هیچگاه از نوشتن دوری نکنید و بدانید که همانگونه سخن می‌گویید و از جمله بعدی خود خبر ندارید، توان نوشتن را هم اینگونه در خود دارید پس دست به قلم شوید و قوه تخیل خود را بکار گیرید.»
وی با بیان اینکه طنز باید بجا باشد در غیر اینصورت بجای خنده موجب دلزدگی مخاطب می‌شود، گفت: «همچنان که کودکان و نوجوانان در جامعه ما تحت فشار و عدم آزادی‌های سنی خود هستند، نویسندگان این گروه سنی نیز در این زمینه دستشان بسته است به این ترتیب با محدودیت‌هایی روبرو هستند که روی کیفیت کار و میزان جذابیت آن تاثیر می‌گذارد.»
حبیب یوسف زاده نیز در این نشست گفت: «نشریات از پیش از انقلاب تا سال‌های بعد از آن توانایی‌های طنز را به کار می‌گرفت و وظیفه آن در ادبیات را به‌عهده داشت.»
یوسف زاده در ادامه با اشاره به نقش مهم طنز در رفع معضلات اجتماعی گفت: «در مطالب علمی و تحقیقی آمده است که بررسی تعارض‌ها و چالش‌های اجتماعی نشان می‌دهد ۱۰ درصد از این عارضه اجتماعی به تفاوت دیدگاه مربوط می‌شود اما ۹۰ درصد آن به دلیل تفاوت و نوع نحو است.
طنز می‌تواند در این زمینه جامعه را یاری و تعدیل کند چرا که اگر ما در بیان دیدگاه‌های خود نحو درستی داشته باشیم و آن را به نمک طنز و شوخ طبعی آغشته کنیم مقبولیت بیشتری دارد.»
وی در همین راستا افزود: «آمارها نشان می‌دهد که درصد بالایی از آنهایی که در نخستین دیدار خود در تعاملات اجتماعی از شوخ طبعی و طنز استفاده کرده‌اند، موفقیت بیشتری داشته‌اند و ارتباطاتشان دوام بیشتری داشته است. این آمارها بر نقش مهم و سازنده طنز تاکید می‌کند.»
یوسف زاده ادامه داد: «نقش و اهمیت طنز آنچنان است که برخی شرکت‌های تجاری عده ای از نیروهای انسانی خود را برای شرکت در دوره‌های شوخ طبعی و طنزپردازی می‌فرستند تا در ارتباطات کاری خود موفقتر عمل کنند.»
وی ادامه داد: «در دوره از تاریخ ادبیات طنز بعد از انقلاب جمعی از نویسندگان جوان همانند آقای لبش و مهدی فرج اللهی دور هم جمع شدند و مجله‌های طنز منتشر می‌کردند که بسیار موفق بود.
دلیل موفقیت این نسل از ادبیات طنز نوجوان هم پل ارتباطی خوبی بود که میان مخاطب و مشکلات و روزمرگی‌های آن با ادبیات طنز احداث شد.
این گروه از نویسندگان مخاطب و زندگی اجتماعی اش را به میان دنیای ادبیات طنز آوردند و موفق شدند. حتی این کار را در زمینه علمی نیز تجربه کردند و بازخوردهای خوبی را از این شیوه دریافت کردند.»
یوسف زاده در پایان با یادی از امیرحسین فردی گفت: «جمله معروفی مرحوم فردی داشت که می‌گفت تا زمانی که قلم را به کاغذ نزدیک نکنید نوشتن آغاز نمی‌شود و شکوفایی در این زمینه شکل نمی‌گیرد.
به قول امیرحسین فردی کاغذ و قلم همانند الکترود جوشکاری و آهن است که تا اتصال بینشان قرار نگیرد جوشکاری انجام نمی‌شود و ما جوشکار خوبی نمی‌شویم، شاید در نخستین تلاش‌هایمان نتیجه زمخت و بیریختی بدهد اما در ادامه و به تدریج نتایج شسته و رفته ای خواهد داشت.»
این برنامه با مسابقه طنز نویسی و دلنوشته به خانم گیتی خامنه و اهدای جایزه به بهترین‌های آن به پایان رسید.
پایان
برای آگاهی از برنامه‌های دیگر دفتر طنز اینجا کلیک کنید.