آنتون چخوف هم یک دهه شصتی بود
آنتون پاولویچ چخوف از افراد و اسامی مهم در ادبیات است که نمی‌توان به راحتی از کنارش گذشت. البته این که خواندن اسم او احتیاج به مکث دارد هم بی تاثیر نیست.
چخوف در ۲۹ ژانویه ۱۸۶۰ در تاگانروگ، شهری در جنوب روسیه متولد شد.
جالب است بدانید او هم یک دهه شصتی است اما دهه شصتیِ قرن نوزدهم میلادی.
از آنجایی که او دانشجوی پزشکی بود و نوشتن را در کنار درسش ادامه می‌داد، مشخص می‌شود که زندگی دهه شصتی‌ها نزدیکی خاصی به هم دارد و همین که دو سال بعد از دریافت درجه دکترای پزشکی نخستین مجموعه داستانش را چاپ کرد، چنین موضوعی را اثبات می‌کند.
آنتون چخوف یک پزشک، طنز نویس، داستان نویس، نمایشنامه نویس، و گزارش نویس است که بیش از ۷۰۰ اثر ادبی را به رشته تحریر در آورده و به علت جذاب بودن آنها اگر سر یکی از رشته‌ها را بگیرید نمی‌توانید به راحتی رهایش کنید.
همانطور که پیداست چخوف در رزومه‌اش عنوان «دکتر» را اول می‌نوشته و به ازای هر «نویس» ایضا می‌گذاشته است.
او در آثارش ظرافت و اندک بینی داشت که هنوز هم برای مخاطبانش قابل درک و ملموس است. آثار این نویسنده سبک رئالیسم یا واقع گرایی را دنبال می‌کنند و اغلب کمدی تراژیک هستند.
به زبان ساده‌تر همان لحظاتی که آدم نمی‌داند بخندد یا گریه کند ولی در نهایت می‌خندد. چون کارشناسان می‌گویند خنده خوب است و مغز تفاوت خنده واقعی و غیر واقعی را نمی‌داند. از طرفی افراد بلندپایه هم در چنین موقعیتی می‌خندند و ماندگاری‌شان نشان دهنده این انتخاب است.
انگشت اشاره چخوف از نکات قوت او بود چرا که کمتر کسی مانند او می تواند به صورت غیر مستقیم به نکات پنهان مسائل اجتماعی و دغدغه‌های طبقه متوسط جامعه اشاره کند.
او همواره جامعه‌ای را مد نظر داشت که برای رسیدن به جایگاه اجتماعی تلاش می‌کنند و در این راه با تضادها و تناقض‌هایی مواجه می‌شوند.
همچنین پایان‌بندی داستان‌های او نه تنها واضح و چفت و بست‌دار است، بلکه تا مدت‌ها خواننده را درگیر خواهد کرد.
آثار او به گونه‌ای بود که تاثیر زیادی بر ادبیات سایر کشورها از جمله فرانسه و ایران گذاشت. البته جدا از کیفیت، کمیت هم در آن موثر بود و طبیعی است که خواه ناخواه از ۷۰۰ اثر تعدادی به دیگر کشورها هم منتقل شود.
نویسندگان زیادی از آثار چخوف در داستان‌هایشان تاثیر گرفتند که مهمترین آنها محمدعلی جمالزاده است.
به طوری که بسیاری معتقدند محمدعلی جمالزاده از سبک و آثار چخوف تاثیر گرفته است. البته می‌خواست از آثار او وام بگیرد که با درخواستش موافقت نشد و در نهایت از او تاثیر گرفت.
جمالزاده در مقدمه «قصه ما به سر رسید» نوشته است: «موضوع بعضی از داستان‌های چخوف قدری با وقایع و حوادث زندگی ما ایرانیان شباهت دارد که گاهی فقط اگر اسامی اشخاص را تغییر بدهیم و به جای نام‌های دورودراز و پیچیده روسی، اسامی خودمانی بگذاریم، خواننده ایرانی به آسانی تصور می‌کند که واقعه داستان در ایران خودمان رخ داده است».
گفتنی است کسانی که چنین اظهارنظری را شنیدند در دل گفتند: برای خواندن هم راحت‌تر خواهیم بود و وقت کمتری صرف خواندن اسامی هموطنان چخوف خواهیم کرد.
صادق هدایت هم که جزو اولین مترجمان آثار او در ایران بود به دوستانش آثار چخوف را به عنوان طنز تلخ یا دارک کمدی معرفی می‌کرد.
یعنی اگر این افراد می‌خواستند طنز تلخ را بشناسند چخوف می‌خواندند نه اینکه استوری دو خطی بگذارند، به دیگران کنایه بزنند و بعد از ۲۴ ساعت آن را فراموش کنند.
گفتنی است از فعالیت پزشکی وی اطلاعات خاصی در دسترس نیست و به همان افرادی محدود می‌شود که چخوف آنها را ویزیت می‌کرد.
اما آثار ادبی او هم اکنون در کتابفروشی‌ها در ابعاد و قطع‌های مختلف موجود است. کتاب‌هایی که طیف رنگی مناسبی دارند و می‌توانید آنها را به مرور بخرید و کتابخانه‌تان را زیبا کنید. حتا می‌توانید یکی دو جمله از آن را استوری کنید تا نشان دهید طنز تلخ یعنی چه.
اما اگر واقعا می‌خواهید آنها را بخوانید و به جای رنگ و جلد کتاب، میزان تخفیفی که روی آن اعمال می‌شود برایتان مهم است، بدانید آثار آنتون چخوف شخصیت‌های واقعی و دوست داشتنی دارد که مخاطب با آنها همذات‌پنداری می‌کند و درگیر اتفاقاتی که آمیخته فرهنگ غربی و شرقی است، می‌شود و خواننده بعد از اتمام آن می‌گوید: «من کی از دغدغه‌هایم برای چخوف گفته بودم، که او اینقدر دقیق آنها را نوشته است؟»
با این اوصاف شاید حدس زده شود که این نویسنده روس در اتاق شخصی‌اش در حالی که مطمئن بود کارش را در این جهان به پایان رسانده است، از دنیا رفت.
اما در اصل آنتوان پاولویچ چخوف در ۴۴ سالگی در آسایشگاهی در آلمان به علت بیماری سل، چشم از جهان فرو بست.
مدت زندگی او و آثاری که از وی به جا مانده نکته‌ای است برای افرادی که گمان می‌کنند زندگی فرصت کمی در اختیار آدم‌ها می‌گذارد. (مدرسین کلاس‌های موفقیت اگر با خواندن این مطلب از زندگینامه چخوف برای مثال استفاده کردند حق الحساب ما فراموش نشود).
در پایان چندین آثار مهم چخوف در حوزه داستان و نمایش را با هم مرور کنیم. توصیه می‌کنیم اگر پول داشتید و این کتاب‌ها را خریدید به کسی قرض ندهید.
نمایش‌نامه‌ها:
-ایوانف
-خرس
– عروسی
– مرغ دریایی
– سه خواهر
– باغ آلبالو
– دایی وانیا
– در جاده بزرگ
– خواستگار
– آواز قو
چند داستان کوتاه:
۱۸۸۳ – از دفترچه خاطرات یک دوشیزه
۱۸۸۴ – بوقلمون صفت
۱۸۸۷ – کاشتانکا
۱۸۸۷ – نشان شیر و خورشید
۱۸۸۹ – بانو با سگ ملوس
۱۸۸۹ – شرط‌بندی
۱۸۹۲ – همسر
۱۸۹۲ – اتاق شماره شش
۱۸۹۹ – زندگی من
داستان بلند:
-دکتر بی مریض
-داستان ملال‌انگیز
-دوئل
پایان
نویسنده: سارا ملاعباسی
برای آشنایی با سایر طنزپردازان اینجا کلیک کنید.