استندآپ کمدي در سه نقطه
شماره بيستوچهارم ماهنامه سهنقطه (مکتوب طنز [+ جد] فارسي) در قالب نخستين ويژهنامه استندآپکمدي به زبان فارسي منتشر شد. محمود فرجامي استندآپکمدين، نويسنده و مترجم ايراني سردبير مهمان پرونده ويژه اين شماره است. پرونده ويژه اين شماره به «استندآپکمدي چيست؟ استندآپکمدي چي نيست؟» اختصاص دارد.
آنچه در اين شماره از ماهنامه سه نقطه ميخوانيم:
در يادداشت «استندآپکمدي، يک اتفاق نهچندان ساده» سيد ابراهيم نبوي به تجربههاي شخصياش بهعنوان طنزپردازي که پايگاه اصلياش نوشتن بوده و سپس تجربه اجرا را آزموده ميپردازد. پس از آن جلال سميعي در يادداشت «ايستادن در مسير خنده» ريشههاي استندآپکمدي امروزي را در برنامههاي طنزمحور ايراني چهار دهه اخير بررسي ميکند. رضا رفيع در يادداشتي با نام «راه رفتن روي ريسمان» از تجربههاي خود در زمينه استندآپکمدي و همچنين پيشينه بومي بعضي مؤلفههاي آن در آثار فارسي و شخصيتهاي ايراني ميگويد. «وودويل، کاباره، استندآپ» نام مطلبي است که در آن نگارنده تاريخچه و برخي اصطلاحات استندآپکمدي را شرح ميدهد.
در فصل نقدها و نگاهها، افشار مقدم در مطلبي با نام «اين شغل گروه چهاري» به سراغ معضلاتي که کرونا براي استندآپکمدينها ايجاد کرده رفته است. بهمن مضراب در يادداشت اول خود «خشت کج» برنامه خندوانه و روند رواج استندآپکمدي در آن را با لحن و زباني صريح نقد ميکند و در يادداشتي ديگر با نام «سرانجام آزادي» نگاهي به زندگي جرج کارلين استندآپکمدين مشهور آمريکايي مياندازد. «يک شب مشهور بودن، يک عمر احمق بودن» عنوان مطلبي از علي خزاعيفر است که در آن به نقد و بررسي فيلم سلطان کمدي ساخته مارتين اسکورسيزي ميپردازد.
«در خدمت و خيانت خندوانه» عنوان گفتوگويي است با رامبد جوان که در آن به نقش او در شکلدهي استندآپکمدي امروزي در ايران پرداخته شده است. همچنين در اين شماره گفتوگويي مفصل با دکتر اليور دابل، از پژوهشگران آکادميک و بهنام انگليسي در حوزه استندآپکمدي صورت گرفته است. ماز جبراني استندآپکمدين معروف ايرانيالاصل در اين شماره پاي ميز گفتوگو با سهنقطه نشسته است که ماحصل آن مطلبي است با نام «روي پاي خودت بايست و بخندان» و در پايان اين مطلب چيزهايي درباره زندگي ماز ميخوانيم که ويکيپديا نميداند. گفتوگوي بعدي با شقايق دهقان اولين زن استندآپکمدين ايراني صورت گرفته است که مکتوب آن را در مطلبي با نام «هيس! دخترها استندآپ نميکنند» ميخوانيد. در آخرين مطلب اين فصل با نام «من و دلقک درونم» بابک رجبي در طي گفتوگويي با سهنقطه درباره پيوند موسيقي و استندآپکمدي حرف ميزند.
در نخستين مطلب فصل تجربهنگاريها تحت عنوان «پنج فرمان کمدي»، نيلاب سرابي نخستين زن استندآپکمدين افغانستاني از اولين استندآپش و تجربههاي شخصياش در اين زمينه نوشته است. ميثم درويشانپور نيز در «بالا آمدن با استعداديابي» برايمان از روند مسابقات خنداننده شو در برنامه خندوانه و محاسن و معايب آن ميگويد. محمدرضا شهبازي در «بالا رفتن از نردبان باسه هندوانه در بغل» روايتي شخصي از تجربيات خودش در حوزهي استندآپ را بيان ميکند. پس از او مجيد مجيدي قصه استندآپکمدين شدنش را در يادداشتي با عنوان «از جناب سرهنگ به آفتابنشينها» تعريف ميکند. «استندآپکمدي در اتاق شيميدرماني» عنوان آخرين مطلب فصل تجربهنگاريهاست که شقايق رضايي در آن شغل خودش پرستاري را به استندآپکمدين بودن پيوند ميزند.
«در دفع يک مزاحم بهنام مزهپران» نوشته محمود فرجامي آغازکننده فصل مقالات اين شماره است. فرجامي سلسله يادداشتهايي آموزشي در زمينه استندآپکمدي براي سهنقطه نوشته است که حالا به قسمت دوازدهم رسيده است و هرکدام حول يک يا دو موضو ع عملي ميچرخند. در بخش دوم اين يادداشت تحت عنوان راستايستادگان، با معرفي کوتاهي از الن ديجنرس کمدين شهير آمريکايي روبرو ميشويم. مقاله بعدي نوشته لارنس ايمينتز استاد بازنشسته مطالعات آمريکايي در دانشگاه مريلند و برگردان فرزانه احمدي است که نگارنده در آن سويههاي فرهنگي و اجتماعي استندآپکمدي را برميشمرد. در مقاله سوم تحت عنوان «من هم خنده دارم، مثل شما» باهار مؤمني سويههاي روانشناختي استندآپکمدي و خودخندهزني را مرور کرده است. و در آخرين مقاله اين بخش، نوشته يان برودي و برگردان صادق يوسفي، در مطلبي مفصل مدخل استندآپکمدي را از دانشنامه طنزپژوهي وام گرفته است.
تهرانشهر اين شماره با مطلبي از ابراهيم افشار تحت عنوان «شيمبلهاي آلاگارسوني از حاجعلي شکست خوردند» آغاز ميشود که نگارنده در آن به سراغ طنازان شفاهي قديم و متلکگويان رفته است. و با يادداشتي از محمدحسين افخمي با نام «لالهاش رفته و زارش مانده متأسفانه» پايان مييابد که در آن نسبت گفتمان و خيابان را واکاوي شده است.
ماهنامه سهنقطه با همکاري هنرمندان شيما جوهرچي، نفيسه رحماني، حامد رضوي، فاطمه چاوشي، محمد رفيعي، حسين شمس، سيد محمد صاحبي، محمد باقري، محمد صمدي، فاطمه فهيمي، سحر نحوي، طيبه دالايي و ساير دوستان و آشنايان، و به مديرمسئولي اميد مهدينژاد توليد و منتشر ميشود. بيستوچهارمين شماره سهنقطه، در ??? صفحه و با قيمت ?? هزار تومان در کتابفروشيها و فروشگاههاي آنلاين عرضه شده است.